Trungtamthuoc.com – Trầm cảm là một bệnh lý rất phức tạp, có liên quan đến rối loạn tâm thần. Các rối loạn điển hình của bệnh trầm cảm bao gồm: giảm khí sắc, giảm hoạt động, và giảm hứng thú. Đây là căn bệnh phổ biến, có thể xảy ra ở bất cứ độ tuổi nào từ trẻ nhỏ, đến người trưởng thành và cả những người già. Căn bệnh này thường gặp ở nữ giới nhiều hơn nam giới, nguy hiểm là chứng trầm cảm sau sinh.

Bệnh trầm cảm có thể xảy ra ở bất cứ độ tuổi nào

1 Nguyên nhân gây bệnh trầm cảm

Bệnh trầm cảm xảy ra là do :

• Thiếu hụt noradrenalin hoặc tiền chất ở TW .

• Thiếu hụt serotonin ở trung ương.

  Bạn đang đọc: Bệnh trầm cảm: Nguyên nhân, triệu chứng và các nhóm thuốc điều trị

Một số nguyên do gây bệnh :

Nguyên nhân nội sinh

Trầm cảm hoàn toàn có thể tương quan đến sự đổi khác trong khu vực não trấn áp trạng thái cảm hứng. Các tế bào thần kinh hoàn toàn có thể hoạt động giải trí kém ở một số ít khu vực của não. Sự biến hóa dẫn truyền giữa những tế bào thần kinh hoặc những mạch thần kinh hoàn toàn có thể làm cho sự trấn áp của não bộ với xúc cảm khó khăn vất vả hơn .

Nguyên nhân ngoại sinh

Trầm cảm hoàn toàn có thể do điều kiện kèm theo đời sống quá căng thẳng mệt mỏi, áp lực đè nén từ việc làm, từ mái ấm gia đình, con cháu, áp lực đè nén cơm áo gạo tiền .Chấn thương não, khiến não bị tổn thương cũng hoàn toàn có thể dẫn đến những đổi khác trong dẫn truyền xung đông thần kinh, gây nên bệnh lý trầm cảm .Có thể xảy ra với phụ nữ sinh con trong hai đến ba tháng đầu do sự biến hóa hormon trong khung hình, đặc biệt quan trọng trong những giờ đầu sau sinh, nồng độ estrogen và progesteron giảm mạnh, bất ngờ đột ngột .Trầm cảm sau khi sinh conTrầm cảm cũng hoàn toàn có thể xảy ra trong những tháng ngày đông, trường hợp này gọi là rối loạn trầm cảm theo mùa .Do biến cố giật mình, bất ngờ đột ngột ập đến, vượt quá năng lực chịu đựng của con người như cú sốc người thân yêu qua đời, bị người thân trong gia đình phản bội, chồng / vợ ngoại tình, công ty phá sản và nhiều nguyên do khác nữa .Do ảnh hưởng tác động bởi môi trường tự nhiên sống xung quanh như không được mọi người thừa nhận, liên tục bị đặt điều, bị mọi người xa lánh …Theo ước tính, trầm cảm do nguyên do ngoại sinh chiếm đến 75 %, trong khi nguyên do nội sinh chỉ chiếm khoảng chừng 25 % .

2 Triệu chứng của bệnh trầm cảm

Bệnh trầm cảm với những triệu chứng phong phú, và mỗi người lại có những bộc lộ khác nhau, không ai giống ai. Một số biểu lộ của bệnh như sau :Bệnh nhân bị rối loạn khí sắc : buồn rầu, ủ rũ, mất hết niềm vui và hứng thú .Những người trầm cảm hoàn toàn có thể tăng cân nhiều hơn, ăn nhiều hơn hoặc ít hơn thông thường. Cảm thấy căng thẳng mệt mỏi hoặc không có nguồn năng lượng để tham gia những hoạt động giải trí, cảm thấy tội lỗi với những việc trong đời sống .Rối loạn giấc ngủ : Thông thường, bệnh nhân sẽ bị chứng mất ngủ, không hề ngủ mặc dầu rất buồn ngủ, khó đi vào giấc ngủ. Lâu dần, khung hình sẽ bị suy nhược, đau đầu, căng thẳng mệt mỏi. Một số bệnh nhân thì ngược lại, họ lại ngủ quá nhiều, hoàn toàn có thể lên tới 10-12 tiếng mỗi ngày .Cảm giác vô dụng, không làm được việc gì, luôn hoài nghi những việc làm của bản thân, cho rằng mình thao tác gì cũng không xong, làm hư hỏng mọi việc .Thiếu sự tập trung chuyên sâu, khó tập trung chuyên sâu, quyết đoán, thao tác và học tập đều không hiệu suất cao. Các trường hợp nhẹ, họ chỉ dễ bị phân tán sự quan tâm, trường hợp nặng không hề tập trung chuyên sâu làm bất kỳ việc gì, không hề đưa ra quyết định hành động dù nhỏ như nên mua rau gì khi đi chợ … [ 1 ]Triệu chứng của bệnh trầm cảmTâm trạng không ổn định, dễ kích động .Nếu sự đau đớn và tự phê bình bản thân đạt tới một mức nào đó thì nó hoàn toàn có thể dẫn đến cảm xúc vô vọng, tự hủy hoại hoặc hành vi tự sát .

3 Phân loại các nhóm thuốc chống trầm cảm

Thuốc chống trầm cảm làm mất những thực trạng u sầu, buồn chán, tuyệt vọng, lập lại cân đối về tinh thần. [ 2 ]Dựa theo cơ chế tác dụng, thuốc trầm cảm được chia thành 3 nhóm chính như sau :Nhóm ức chế monoamin oxydase ( IMAO ) :

• Cơ chế IMAO không tinh lọc : Phenelzin, Isocarboxazid, Tranylcypromin …
• Cơ chế IMAO tinh lọc : Moclobemid, Toloxaton …

Nhóm chống trầm cảm ba vòng : Cơ chế ức chế tịch thu noradrenalin và serotonin : Amitriptylin, Imipramin, Nortriptylin, Trimipramin, Desipramin, …Nhóm ức chế tinh lọc tịch thu serotonin : Fuoxetin, Fluvoxamin, Paroxetin, Sertralin … [ 3 ]

4 Nhóm thuốc ức chế monoamin oxydase (IMAO)

4.1 IMAO không chọn lọc

4.1.1 Dược động học

Các thuốc đều hấp thu tốt qua đường tiêu hóa, nhưng công dụng chống trầm cảm Open chậm, chỉ có sau 1-2 tuần dùng thuốc. Thuốc được chuyển hóa ở gan tạo chất chuyển hóa còn hoạt tính. Co đường thải trừ đa phần qua nước tiểu .

4.1.2 Cơ chế và tác dụng

Enzym MAO có nhiều trong ty thể ở não ( MAO A ) và ở những mô như gan, phổi, mạch máu … ( MAO B ). MAO là enzym quan trọng tham gia vào chuyển hóa và làm mất hoạt tính những chất trung gian hóa học có thực chất là monoamin như : nordrenalin, serotonin, dopamin. [ 4 ]Enzym MAOThuốc IMAO không tinh lọc có tính năng ức chế cả MAO A và MAO B làm tăng những chất trung gian hóa học ở cả TW và ngoại vi. Vì vậy gây nhiều công dụng không mong ước. [ 5 ]Trên tinh thần : thuốc có tính năng chống trầm cảm. Khác với thuốc chống trầm cảm ba vòng, IMAO không tinh lọc gây tăng hoạt động và gây sảng khoái ở người thông thường .Các tính năng khác ( không được vận dụng trong điều trị ) :

• Giãn mạch, hạ huyết áp .
• Giảm sử dụng oxy, chống cơn đau thắt ngực .

4.1.3 Chỉ định

Các thuốc IMAO không tinh lọc được chỉ định sử dụng trong điều trị những trạng thái trầm cảm .

4.1.4 Tác dụng không mong muốn

So với những nhóm thuốc chống trầm cảm khác, nhóm IMAO không tinh lọc gây ra nhiều tính năng không mong ước nên lúc bấy giờ ít được sử dụng .Do kích thích thần kinh TW nên dẫn đến biểu lộ mất ngủ, thao cuồng, ảo giác, run cơ, co giật .Gây phản ứng cheese ( khi ăn thức ăn có chứa nhiều Tyramin như phomat, chuối … ) do cường giao cảm .Gây viêm gan và làm tổn thương tế bào gan .

4.1.5 Chống chỉ định

Không chỉ định dùng thuốc trên những đối tượng người dùng sau :

• Mẫn cảm với thành phần chính có trong thuốc hoặc với bất kể thành phần tá dược khác .
• Bệnh nhân bị suy gan .
• Những đối tượng người tiêu dùng có bệnh lý về tim mạch .
• Bệnh động kinh .

4.1.6 Tương tác thuốc

Không sử dụng phối hợp những thuốc IMAO với nhau, không phối hợp những thuốc IMAO với thuốc chống trầm cảm ba vòng, thuốc giảm đau gây nghiện, thuốc cường giao cảm và thức ăn chứa nhiều tyramin ( phomat, chuối, rượu vang đỏ ) .

4.2 IMAO chọn lọc

Do các tác dụng không mong muốn của nhóm IMAO không chọn lọc, người ta đã nghiên cứu và tìm ra nhóm IMAO chọn lọc cho hiệu quả điều trị tốt hơn và ít tác dụng không mong muốn hơn.

Khi tìm hiểu và khám phá về những enzyme MAO thì MAO A có tương quan đến 1 số ít đặc thù hành vi. MAO A tập trung chuyên sâu nhiều ở não còn MAOB có nhiều ở ngoại vi và tổ chức triển khai. Vì vậy những thuốc ức chế tinh lọc MAO A ở não có công dụng tương tự như như loại ức chế không tinh lọc mà lại ít tính năng không mong ước hơn do nó không ức chế MAO B .Hai thuốc hay được sử dụng của nhóm này là Toloxatone và Moclobemide, đều có công dụng tương tự như như nhau, được dùng trong những trường hợp trầm cảm, loạn thần, vô cảm .Không sử dụng nhóm thuốc này trong những trường hợp thao cuồng, hoang tưởng và không sử dụng cùng nhóm IMAO không tinh lọc .

5 Thuốc chống trầm cảm ba vòng

5.1 Dược động học

Thuốc hấp thu không trọn vẹn qua đường tiêu hóa. Sau khi uống 3-4 giờ, thuốc đạt nồng độ tối đa trong máu. Liên kết với protein huyết tương trên 90 %, phân bổ nhanh vào những tổ chức triển khai gan, não, thận. Chuyển hóa ở gan tạo thành những chất có hoạt tính mạnh hơn chất mẹ. Thời gian bán thải từ 15-50 giờ. Thải trừ đa phần qua nước tiểu .Amitriptylin thuộc nhóm thuốc chống trầm cảm 3 vòng

5.2 Tác dụng và cơ chế

Trên tinh thần : thuốc có công dụng chống trầm cảm, làm mất những trạng thái u sầu, buồn chán, tuyệt vọng, tăng cường hoạt động giải trí tinh thần, có tính năng tốt với những dạng tinh thần hoạt động, rối loạn giấc ngủ, kém ăn, giảm cân. Tác dụng thường Open chậm ( sau 1-2 tuần dùng thuốc ) và lê dài .Cơ chế : Thuốc chống trầm cảm ba vòng ức chế tịch thu noradrenalin và serotonin về những hạt dự trữ ở ngọn dây thần kinh, làm tăng nồng độ những chất này ở khe synap, làm tăng phản ứng với receptor ở màng sau synap nên có tính năng chống trầm cảm. [ 6 ]Ngoài ra, thuốc còn kháng cholonergic ở TW và ngoại vi gây những công dụng sau :Trên thần kinh TW : phần đông những thuốc có tính năng an thần từ nhẹ đến mạnh ( trừ protriptylin ). Tuy nhiên công dụng an thần của thuốc giảm dần khi dùng liên tục .Trên thần kinh thực vật :

• Hệ giao cảm : Liều thấp, thuốc ức chế tịch thu noradrenalin, gây kích thích giao cảm, làm tăng hoạt động giải trí của tim, tăng huyết áp. Liều cao, thuốc gây hủy anpha-adrenergic làm giảm lưu lượng tim, giãn mạch, hạ huyết áp. Ngoài ra còn có công dụng chống loạn nhịp .
• Hệ phó giao cảm : Thuốc ức chế hệ muscarinic giống atropin, gây giãn đồng tử, giảm tiết dịch .

Ngoài ra thuốc còn có tính năng kháng histamin nhẹ .

5.3 Chỉ định

Thuốc chống trầm cảm 3 vòng được chỉ định sử dụng trong những trường hợp sau :

• Trạng thái trầm cảm những loại ( nội và ngoại sinh ) .
• Đau do nguyên do thần kinh .
• đái dầm ở trẻ nhỏ trên 6 tuổi và người lớn .

5.4 Tác dụng không mong muốn

Gây rối loạn thần kinh và tinh thần như : hoang tưởng, ảo giác, ác mộng, lo ngại, lú lẫn, buồn ngủ hoặc mất ngủ …. thường gặp khi mới điều trị .Trên thần kinh thực vật : gây hạ huyết áp thế đứng, khô miệng, táo bón .Chuyển hóa : thèm ăn, ăn vô độ, tăng cân .Nội tiết : rối loạn kinh nguyệt, giảm tình dục .Tác dụng không mong muốn của thuốc chống trầm cảm 3 vòng

5.5 Chống chỉ định

Chống chỉ định dùng thuốc trên những đối tượng người dùng sau :

• Mẫn cảm với thuốc .
• Hoang tưởng, ảo giác .
• Rối loạn tim mạch, xơ vữa động mạch .
• Bệnh động kinh .
• Glaucom .
• Nghiện rượu và cao tuổi .

5.6 Tương tác thuốc

Với những thuốc IMAO : làm tăng tính năng tăng huyết áp, sốt cao, hoang tưởng, co giật, hôn mê. Vì vậy không được phối hợp hai thuốc này với nhau. Nếu cần đổi sang điều trị bằng thuốc IMAO thì phải ngừng thuốc chống trầm cảm ba vòng tối thiểu là 2 tuần .Với rượu và những thuốc ức chế thần kinh TW : gây tăng tính năng an thần, gây ngủ nên phải thận trọng với người lái xe và quản lý và vận hành máy móc .Với những thuốc cường giao cảm : gây tăng huyết áp kịch phát kèm theo rối loạn nhịp tim .Với những thuốc kháng cholinergic, kháng histamin H1, thuốc điều trị Parkinson dễ gây tăng công dụng hủy muscarinic ( táo bón, khô miệng, bí tiểu ) .

6 Thuốc ức chế chọn lọc thu hồi Serotonin

Thuốc ức chế tinh lọc tịch thu serotonin là nhóm thuốc mới, có cơ chế tác dụng là ức chế tinh lọc sự tịch thu serotonin, không ảnh hưởng tác động tới những receptor khác. Vì vậy thuốc ít gây tính năng không mong ước trên tim mạch và ít gây kháng cholinergic .

6.1 Fluoxetin

6.1.1 Dược động học

Fluoxetin hấp thu qua đường tiêu hóa. Với liều điều trị, nồng độ thuốc trong huyết tương duy trì không thay đổi sau vài tuần. Thuốc chuyển hóa ở gan tạo thành norfluoxetin có hoạt tính và thời hạn bán tải dài hơn chất mẹ. Thuốc thải trừ hầu hết qua nước tiểu .Fluoxetin là chất gây ức chế enzym chuyển hóa thuốc ở cytocrom P450 của nhiều thuốc như thuốc chống động kinh, chống loạn nhịp và những thuốc chống trầm cảm khác …Thuốc chứa hoạt chất Fluoxetin

6.1.2 Tác dụng

Fluoxetin và những thuốc tựa như có công dụng ức chế tinh lọc tịch thu serotonin về ngọn sợi thần kinh, gây hoạt hóa tinh thần nên có tac dụng chống trầm cảm .Tác dụng chống trầm cảm của thuốc tựa như nhóm thuốc chống trầm cảm ba vòng. Tuy nhiên do thuốc không ức chế adrenergic, hầu hết không kháng cholinergic nên ít gây công dụng không mong ước trên tim mạch và huyết áp hơn thuốc chống trầm cảm ba vòng và IMAO .Thuốc ít gây tương tác với thức ăn đồ uống và độc tính cấp thường nhẹ. Vì vậy, lúc bấy giờ nhóm thuốc này hay được sử dụng .

6.1.3 Chỉ định

Fluoxetin được chỉ định sử dụng trong điều trị :

• Các trạng thái trầm cảm .
• Các trạng thái rối loạn tinh thần .

6.1.4 Tác dụng không mong muốn

Thường gặp là buồn nôn, chán ăn và mất ngủ .

Khi phối hợp với thuốc IMAO có thể gây hội chứng serotonin.

Ngoài ra, thuốc còn gây tăng tỷ suất tự sát, hành vi đấm đá bạo lực ở bệnh nhân dùng thuốc. Vì vậy khi điều trị phải giám sát ngặt nghèo bệnh nhân. [ 7 ]

6.2 Các thuốc khác

Fluvoxamin, Paroxetin, Sertralin tương tự như Fluoxetin .Thuốc chứa hoạt chất Sertralin

Tài liệu tham khảo

Source: https://livesharewiki.com
Category : HỎI ĐÁP